شاید شما هم تا به حال از دوستان تان شنیده باشید که برنامه نویسی Gکد چیزیمربوط به گذشته و به افسانه یوسته است.ولی واقعیت این است که برنامه نویسی جی کدها در خیلی موارد بهتر از برنامه های کم عمل می کند.نقل قولی از مارک تواین وجود دارد که می گوید “گزارش های مرگ من تا حد زیادی اغراق آمیز خواهد بود.” مطابق این نقل قول گزارش و مطالب نوشته شده در مورد مرگ Gکد ها و به افسانه پیوستن آنها نیز تا حد زیادی اغراق آمیز است حتی سایت MMSonline نیز موافق این نکته است که حتی با وجود برنامه های CAM پیشرفته ماشین کاران به برنامه نویسی جی کد نیاز دارند.اما این موضوع چگونه می تواند درست باشد؟ما در این مجموعه پستها می خواهیم به این سوال با مثال های عینی و وواضح جواب دهیم.
گذشته از مطلبی که در بالا عنوان شد نرم افزارهای CAM در انجام کارهای فوق العاده باعث سردرگمی می شوند.یک برنامه نویس Gکد دستی نمی تواند برنامه ای مثل آنها بنویسد.برنامه نویسی سطوح پیچیده به کمک نرم افزارهایی مانند MeshCAM بی اهمیت است.اما اگر بخواهیم این کار را با دست انجام دهیم تقریبا غیرممکن است مگر اینکه معادلات ریاضی آن سطوح را بدانیم.پس چرا مهندسان تولید دوست دارند جی کد ها را با دست تولیدکنند؟پاسخ این سوال در موارد باارزشی نهفته شده است که در نرم افزارهای CAM وجود ندارد.نمونه های زیر برخی از این موارد هستند:
قطعات ساده تر را راحت تر می توان به کمک جی کد ها نسبت به برنامه های کم تولید کرد.شما یک صفحه مستطیلی فلزی با چهار عدد سوراخ را می خواهید بسازید.اگر شما در نوشتن جی کد ها مهارت داشته باشید شما می توانید حتی قبل از طراحی آن در یک نرم افزار کد و فرخوانی آن توسط یک برنامه کم خودتان جی کد را بصورت دستی نوشته و اجرا کنید.با برنامه هایی تحت عنوان ویزارد CNC حتی نیازی نیست به جی کد ها تسلط داشته باشید.برای همه مواردی که شما فکر می کنید برنامه نویسی دستی سریعتر است استفاده از ویزارد های CNC می تواند سرعت انجام برنامه نویسی را باز هم زیادتر کند.
مطمئنا هر برنامه تولید شده اشکالات خاص خودش را خواهد داشت.حتی اگر شما نرم افزار کم خود را با یک نرم افزار دیگر جایگزین کنید ممک است برنامه جدید با مرحله پس پردازش مشکل داشته باشد ولی اگر کمی اطلاعات در مورد جی کد ها داشته باشید می توانید بخشی از خطاهای تولید شده را در داخل برنامه خودتان رفع کنید.
همیشه بخاطر داشته باشید برنامه های CAM نمی توانند هر کاری را انجام دهند.وظایف تخصصی یا پایین دست بسیاری هیتند که انجام آنها توسط نرم افزارهای کم مشکل و یا غیرممکن است.به علاوه بعضی از این مشکلات هنگام کار با ماشین بروز می کند و عملا نرم افزار کم هیچ کارینمیتواند انجام دهد.گاهی اوقات برنامه تولید شده توسط نرم افزارهای CAM برای ابزارهای استاندارداست در حالیکه ممکن است ابزار موجود در کارگاه کمی متفاوت از ابزار تعریف شده در برنامه باشد.در چنین مواردی لازم است بار و سرعت ابزار را مجددا خودمان به کمک جی کد ها تعریف کنیم.
چه کارهایی را نرم افزارهای CAM نمی توانند انجام دهند؟
۱-تغییر بار و سرعت
شما مجموعه ابزار جدیدی تهیه کرده اید و می خواهید آنها را آزمایش کنید که آیا با سرعت بیشتری کار می کنند یا نه؟بنابراین شما سرعت و بار را در داخل برنامه جی کد افزایش می دهید بدون اینکه شما وارد پروسه CAD/CAM شوید.یا شما در داخل قطعه بخش هایی را پیدا می کنید که بصورت غیرمنتظره ممکن است ابزار در آن نقاط بشکند بنابراین نیاز به کاهش سرعت و بار دارید.اینها نمونه ای از مواردی هستند که یک برنامه کم نمی تواند برای شما انجام دهد.شاید هنگام کار با پدیده چتر(Chatter) مواجه شوید در اینجا کاهش بار وسرعت مفید خاهد بود.فرض کنید شما در حال ساخت هزاران قطعه ارزان هستید.شما در کنار ماشین ایستاده اید و بعد از چند قطعه ابتدایی سرعت و بار را افزایش می دهید و ۲۵ درصد زمان کل کار را کاهش می دهید.در ضمن هیچ اتفاقی نیز مانند شکستن ابزار نیفتاده است.این یک پیروزی است.شما باید به اپراتورهای CNC خودتان اجازه بدهید چنین تغییراتی را در پروسهماشینکاری ایجاد کنند.
۲-ترفندهای بهبود عملکرد برای حرکت های تلف شده
نرم افزارهای کم همیشه بهترین خروجی را به ما نمی دهند.فرض کنید دو عدد سوراخ در قطعه ای وجود داشته باشد برنامه CAM اولین سوراخ را می زند و برای سوراخ دوم به آهستگس حرکت می کند تا به آن برسد و این زمان تلف می شود.مطمئنا بعضی از برنامه های کم از این حرکت اجتناب می کنند ولی ما کارهایی را از برنامه های کم دیده ایم که مطلوب ما نبوده اند.با داشتن کمی دانش جی کد می توان خروجی برنامه های CAM را ویراش کرد و این حرکات اضافه را حذف و زمان ماشینکاری را کاهش داد.اگر شما فقط یک قطعه برای ماشینکاری داشته باشید شاید این کار بی فایده باشد ولی برای تعداد قطعه بیشتر مطمئنا با کمی تغییرات در جی کد ها می توانید ساعتهای زیادی را صرفه جویی کنید.تغییر ترتیب عملیات ماشینکاری آسان است ولی حتی می تواند با کمی تجربه و تفکر آسانتر نیز باشد.به عنوان مثال برای رسیدن به یک نقطعه بجای اینکه سه حرکت مجزا در راستای سه محور انجام دهد ابتدا در راستای Z و سپس در صفحه XY یک حرکت را انجام می دهد.شاید این کار به نظر شما نیاز به تخصص بیشتر در زمینه CAM و شبیه سازی داشته باشد ولی با کمی تفکر می توان این کار را به آسانی انجام داد و در زمان ماشینکاری صرفه جویی کرد.
بقیه نکات باقیمانده را در پست های آتی برایتان خواهم نوشت.نظرتان در مورد مطالب مطروحه در این پست چیست؟